موضوع حضانت کودک یکی از مهم‌ترین مسائل حقوق خانواده است که در کشورهای مختلف قوانین متفاوتی دارد. مقایسه‌ی قانون حضانت در فرانسه و ایران می‌تواند برای خانواده‌ها و مهاجران ایرانی بسیار کاربردی باشد.
حضانت کودک در فرانسه
در فرانسه اصل اساسی منافع عالی کودک (Intérêt supérieur de l’enfant) است. دادگاه معمولاً ترجیح می‌دهد هر دو والدین در تصمیم‌گیری و نگهداری کودک نقش داشته باشند. حتی پس از طلاق یا جدایی، حضانت مشترک (Garde conjointe) رایج‌ترین شیوه است و هر دو والدین مسئولیت حقوقی و مالی کودک را بر عهده دارند. دادگاه تنها در شرایط خاص، مثل خشونت یا عدم صلاحیت یکی از والدین، حضانت را به والد دیگر می‌سپارد.
حضانت کودک در ایران
در ایران حضانت کودک بر اساس قانون مدنی و موازین شرعی تعیین می‌شود. مطابق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت فرزند تا سن ۷ سالگی با مادر است و پس از آن به پدر واگذار می‌شود. البته حق ملاقات برای والد دیگر محفوظ است. در صورتی که هر یک از والدین عدم صلاحیت داشته باشند (مانند اعتیاد یا سوءرفتار شدید)، دادگاه می‌تواند حضانت را به دیگری بسپارد.
تفاوت‌های اصلی میان ایران و فرانسه
- مبنای قانونی: در فرانسه اصل «منافع کودک» ملاک اصلی است، در حالی که در ایران سن کودک و قواعد شرعی نقش پررنگ‌تری دارند.
- حضانت مشترک: در فرانسه معمولاً حضانت مشترک است، ولی در ایران پس از سن مشخص، حضانت تنها به یکی از والدین منتقل می‌شود.
- حق و مسئولیت والدین: در فرانسه هر دو والدین حتی پس از طلاق مسئولیت کامل دارند، اما در ایران بیشتر مسئولیت مالی و تصمیم‌گیری با پدر است.
در نتیجه، خانواده‌های ایرانی مقیم فرانسه یا کسانی که قصد مهاجرت دارند باید به این تفاوت‌های قانونی توجه کنند تا از بروز مشکلات حقوقی در زمینه حضانت کودک جلوگیری شود.